Lý giải hiện tượng “ruồi bay ”

Một ngày đẹp trời, bỗng dưng bạn thấy có một vài hiện tượng lạ ở mắt là xuất hiện các đốm đen  lơ lửng như ruồi bay mà dụi mãi không hết hoặc các sợi chỉ ngoằn nghèo,  và có cảm giác di chuyển trước mắt trong khi mắt vẫn nhìn yên một chỗ.
Vậy là bạn đã bị “ ruồi bay” rồi đấy!!!

Dưới góc nhìn y học, hiện tượng “ ruồi  bay” gọi là vẩn đục dịch kính, tên khoa học là “muscae volitantes”.

Mắt mỗi người đều có khoang  dịch trong suốt dạng keo sệt, được cấu tạo từ collagen nằm phía sau tròng đen gọi là buồng dịch kính.
Ánh sáng từ ngoài sẽ phải đi xuyên qua khối dịch trong suốt này trước khi hội tụ trên võng mạc ( nơi cảm thụ ánh sáng ở đáy mắt). Những đốm đen lơ lửng mà bạn đang mắc phải chính là các biến đổi của dịch kính.
Khi nhìn trên nền sáng trơn như bầu trời,  hoặc bức tường  những vẩn đục sẽ dễ nhận ra hơn. Bởi khi đó đồng tử co lại.
Do ở trong môi trường lỏng nên các vẩn đục sẽ có xu hướng lắng xuống bên dưới, mắt không nhìn thấy. Tùy theo tư thế của đầu và các động tác liếc mắt, dịch kích sẽ di chuyển, đám vẩn đục sẽ vô tình trôi qua khoảng nhìn.
Hình dạng của vẩn đục là bóng của chúng phản chiếu trên võng mạc do các cấu trúc protein nhỏ bị kẹt trong dịch kính có thể kéo dài trong nhiều năm. Khi ánh sáng nhiều, thậm chí còn có thể thấy vẩn đục kể cả khi đã nhắm mắt do ánh sáng xuyên qua mi mắt tạo ra bóng của vẩn đục
Khi phát hiện có vẩn đục dịch kính, ta thường cố gắng nhìn về phía có vẩn đục để xác định nhưng thường khó vì vẩn đục sẽ chuyển động theo mắt và thường lệch khỏi hướng nhìn. Ta chỉ có thể nhìn thấy vẩn đục do chúng có thể chuyển động trong mắt.

– Thoái hóa dịch kính: Dịch kính có thành phần bao gồm 99% là nước và 1% là collagen và axit hyaluronic. Axit hyaluronic có tác dụng tạo ra bộ khung giữ nước trong dịch kính, khi chất này bị khử polymer do lão hóa sẽ dẫn đến hóa lỏng dịch kính. Các sợi collagen bị phá hủy và tập trung lại thành những bó sợi dẫn đến vẩn đục dịch kính.

– Bong dịch kính sau và bong võng mạc: Khi dịch kính co lại về thể tích dẫn đến bong dịch kính phía sau tách ra khỏi võng mạc. Khi bong, dịch kính có thể kích thích cơ học tới võng mạc dẫn đến hiện tượng chớp sáng.

Vẩn đục dịch kính xuất hiện khi:

Trong thời gian đầu khi mắc phải, chắc chắn bạn sẽ cảm thấy khá phiền phức vì chưa quen khi phải thường xuyên nhìn thấy hiện tượng này. Tuy nhiên, vẩn đục dịch kính không cần phải can thiệp bằng điều trị. Lâu dần, bạn sẽ  quen với chúng.
Trong một vài trường hợp, nếu  tầm nhìn bị ảnh hưởng đáng kể, tình trạng này có thể được giải quyết bằng phương pháp chiếu tia laser hoặc phẫu thuật nội nhãn.
Vẩn đục dịch kính đa phần là lành tính. Tuy nhiên, nếu bạn thấy vẩn đục ngày một tăng lên và nhìn mờ hơn thì nên đến các bệnh viện mắt uy tín để thăm khám chuyên sâu.